İZMİR BAROSU ADLİ YARDIM YÖNERGESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK
Amaç :
MADDE 1 : Bu yönergenin amacı 1136 sayılı Avukatlık Yasası'nın 176-181 maddeleri uyarınca 14.11.2001 tarihli ve 24583 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Yönetmeliği'nin İzmir Barosu tarafından uygulanmasına ilişkin yöntem ve ilkelerin düzenlenmesidir.
Kapsam :
MADDE 2 : Bu yönerge; İzmir Barosu 'Adli Yardım Bürosu'nun kuruluşunu, işleyişini, denetimini, organların görev ve yetkileri ile büronun gelir ve giderlerini kapsar.
İKİNCİ BÖLÜM
KURULUŞ
Adli yardım bürosu :
MADDE 3 : Adli yardım hizmetleri, baro yönetim kurulunun sorumluluğunda ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Merkez İlçe sınırları içerisinde 'Adli Yardım Bürosu', bu sınırlar dışındaki ilçe merkezlerinde 'Adli Yardım Temsilcisi' tarafından yürütülür.
Adli yardım bürosu; sorumlu yönetim kurulu üyesi ya da üyeleri, yürütme kurulu, görevli avukatlar ve büro personelinden oluşur.
Büro personeli:
MADDE 4 : Adli yardım bürosu personeli, avukatlık sıfatına haiz bir müdür ve yeterli sayıda yardımcı personelden oluşur. Büro personeli, adli yardımdan sorumlu yönetim kurulu üyesinin sorumluluğunda ve denetiminde çalışır. Adli yardımdan sorumlu birden fazla yönetim kurulu üyesinin olduğu durumlarda kıdemli olan yönetim kurulu üyesi toplantılarda imzaya yetkili sorumlu yönetim kurulu üyesidir. Büro personeli, hizmet sözleşmeleri ve özlük hakları bakımından İzmir Barosu personel rejimine tabidir.
Büro müdürü;
a. Bu yönergede açıklanan esaslara göre adli yardım başvurularını alır, bu yönerge ve TBB Adli Yardım Yönetmeliği gereği gerekli belgeleri toplayarak yürütme kuruluna sunar;
b. Çağrı üzerine yürütme kurulu toplantılarına katılır;
c. Adli yardım istemi hakkında yürütme kurulunca verilecek kararlara ilişkin gerekli yazışmaları yapar;
d. Adli yardım ve ön hizmet bürolarının görev listelerini hazırlar; bu listelerin duyurulması için gereğini yapar,
e. Başvuruları TBB Adli Yardım Yönetmeliği gereği yardım esas defterine kaydeder, Adli yardım bürosu defter ve kayıtlarının düzenli ve özenli tutulmasını sağlar;
f. Her adli yardım başvurusu için ayrı bir dosya açıp tüm bilgi ve belgeleri muhafaza eder;
g. İstatistik çalışmasına yönelik veri ve bilgileri toplar;
h. Adli yardım bürosu çalışmaları hakkında Yürütme Kuruluna üç ayda bir rapor sunar;
i. Ücret ödemesi yapılacak görev evrakını yürütme kuruluna sunar, karar verilen ücret ödeme evrakını hazırlar;
j. Baro yönetim kurulu ile adli yardım yürütme kurulunca verilecek diğer görev ve işleri yerine getirir.
k. Büro personeli başvurular ve büro işleyişi ile ilgili öğrendiği bilgilerin gizliliğini korumak ve saklamakla yükümlüdür.
Yürütme kurulu:
MADDE 5 : Adli yardım yürütme kurulu, adli yardımdan sorumlu Yönetim Kurulu üyesi ile Yönetim Kurulu tarafından görevlendirilecek en az sekiz, en çok yirmi üyenin atanması ile oluşturulur. Yönetim Kurulu adli yardım yürütme kurulu üye sayısını arttırmaya ve eksiltmeye yetkilidir.
Baro Başkanı dilediği toplantıya katılıp başkanlık yapabilir; Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Adli Yardım Yürütme Kurulunun başkanlığını yapar.
Toplantıya çağrı, gündem içermek koşuluyla, telefon, faks, internet, elektronik posta ve her türlü iletişim aracı ile yapılabilir.
Sorumlu yönetim kurulu üyesi dışındaki yürütme kurulu üyeleri, baro seçimli genel kurullarını izleyen iki ay içinde, Yönetim Kurulu tarafından atanır. Bir sonraki baro seçimli genel kurulunu izleyen iki ay içinde atama yapılana kadar yürütme kurulunun görevi devam eder. Bu dönem çalışma dönemi olarak sayılır.
Yazılı mazereti olmaksızın, üst üste 3 toplantıya veya bir çalışma dönemi içerisinde toplam 8 toplantıya katılmayan ya da katılıp da yönergedeki yükümlülükleri yerine getirmeyen üyenin üyeliğinin sona erdirilmesi hususu Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi tarafından düzenlenecek rapor doğrultusunda Yönetim Kurulu’na sunulur. Sunulan rapor Baro Yönetim Kurulu tarafından karara bağlanır.
Kuruldaki görevleri nedeniyle üyelere herhangi bir ücret ödenmez.
Kurul, kendi arasında bir genel sekreter ve bir yazman seçer; toplantılarda, 1136 sayılı Avukatlık Yasası'nın 'yönetim kurulu' toplantılarına ilişkin hükümleri uygulanır.
Yürütme kurulu;
1. Adli yardım başvurularını inceleyerek karara bağlar;
2. Görevli avukatlara ödenecek ücret konusunda karar verir;
3. Adli Yardım Bürosu ve ön hizmet bürosu çalışmalarını yönlendirir ve denetler;
4. Adli Yardım Bürosu'nun çalışma ilkelerini oluşturur, halkı bu hizmet ile ilgili olarak bilgilendirme çalışmaları yürütür;
5. Adli yardım koşullarının iyileştirilmesi için projeler üretilmesi ve uygulama çalışmalarını yürütür;
6. Adli Yardım Bürosu çalışmalarına ilişkin raporu üç ayda bir Baro Yönetim Kurulu'na sunulmak üzere hazırlar;
7. Adli Yardım Bürosu bütçesini hazırlayarak Baro Yönetim Kuruluna sunar;
8. Görevli avukatların sorunlarının çözülmesi, uygulamada birliğin sağlanması amacıyla toplantılar düzenler, bu konularda Baro Yönetim Kuruluna öneri götürür;
9. TBB Yönetmelik Adli Yardım Yönetmeliğinde belirtilen matbu formlar dikkate alınarak ön hizmet bürosunda kullanılacak matbu formları hazırlar;
10. Görevli avukatların görevleriyle ilgili bilgi ve belge isteyerek gerekli gördüğü hallerde disiplin hukuku yönünden Yönetim Kurulu'na öneri götürür;
11. Adli Yardım Bürosu işleyişinde gerekli bilgisayar programının hazırlığı ve uygulamasını yürütür, elemanların eğitimini sağlar;
12. Adli yardım hizmetlerinin sağlıklı yürütülmesi için gerekli gördüğü diğer önlemler konusunda çalışmalar yapar.
13. Baro Yönetim Kurulu'nca verilecek diğer işleri yapar
Adli yardım temsilcisi:
MADDE 6 : Adli yardım, İzmir Büyükşehir Belediye merkez ilçe sınırları dışındaki ilçelerde adli yardım temsilcileri tarafından yürütülür. Adli yardım temsilcisi; Baro seçimli genel kurullarını izleyen iki ay içerisinde Yönetim Kurulu tarafından belirlenir; avukat sayısı beşten fazla olan ilçelerde Yönetim Kurulu, o ilçede bulunan avukatlar tarafından gizli oy yöntemiyle yapılacak seçimi nazara alır. Görev süresi yürütme kurulu ile aynıdır.
Adli yardım büro temsilcileri;
1. Adli yardım çalışmalarını, Adli Yardım Bürosu'na bağlı olarak bu yönerge kapsamında yerine getirir;
2. Beşten fazla avukatın bulunduğu ilçelerde, adli yardımda görev almak isteyen avukatların listesini yapar;
3. Adli yardım başvurularını bu yönergenin 9'uncu maddesinde öngörülen yöntemle alır, başvuru dilekçesini ve eklerini, görüşünü içeren raporla birlikte yürütme kuruluna karar verilmek üzere gönderir;
4. Kabulüne karar verilen adli yardım işleri için listeye göre avukat görevlendirir,
5. Yıllık iş raporlarını hazırlar ve Adli Yardım Bürosuna iletir; yürütme kurulunca gerekli görülmesi halinde istenen bilgi ve belgeleri Adli Yardım Bürosuna iletir.
6. Adli yardım hizmetlerinin yürütülmesini takip eder, görevle ilgili denetim yapar, uygulamadaki aksaklıklar bakımından önerilerini yürütme kuruluna ulaştırır;
7. Baro Yönetim Kurulu'nca verilecek diğer işleri yapar.
Görevli Avukatlar listesi:
MADDE 7 : Adli yardım hizmeti İzmir Büyükşehir Belediyesi merkez ilçe sınırları içerisinde istek esasına göre hazırlanan listeye kayıtlı avukatlar tarafından yürütülür. 01.01.2025 tarihinden itibaren, adli yardım görevi ve ön hizmet bürosu nöbet görevleri için Türkiye Barolar Birliği veya Barolar tarafından verilen adli yardım eğitimini almış, serbest veya bir avukat yazıhanesinde ücretli olarak çalışan avukatlara eşitlik ilkesi esaslarına göre verilir. Adli Yardım Listeleri, baro yönetim kurulunca karara bağlanan meslek içi eğitimlere göre ayrı ayrı düzenlenir. Adli yardım listeleri ve ön hizmet bürosu nöbet görevleri için ayrı listeler oluşturulur. Eğitim almış avukatların görevlendirilmesinde anılan listedeki kayıt sırası esas alınır. Listeye kayıt sırası, adli yardım bürosuna başvurular esas alınarak oluşturulur ve başvuru anında kayıt sıra numarası verilir. Başvuru sırasında görev almak istenilen mesleki faaliyet alanı ve meslek içi eğitimleri belirtilir. Görevlendirme bu listedeki kayıt sırası ve mesleki faaliyet alanı ya da meslek içi eğitimi esas alınarak yürütme kurulunca yapılır.
Avukat sayısı beşten fazla olan diğer ilçelerde adli yardım hizmeti, istek esasına göre ve yukarıdaki fıkrada öngörülen yöntemle hazırlanacak listede kayıtlı avukatlar tarafından yürütülür; ancak ikiden fazla istekli avukatın çıkmaması durumunda adli yardım hizmeti, sicil numarası esasına göre ilçedeki tüm avukatlar tarafından yerine getirilir.
Avukat sayısı beş ve daha az olan ilçelerde adli yardım hizmeti, sicil numarası esasına göre tüm avukatlarca dönüşümlü olarak yerine getirilir.
Stajyer avukatların adli yardım bürosundaki görev ve çalışmaları, Baro Staj Eğitim Merkezi ile koordineli olarak yürütülür.
Listeye kayıtlı avukatlar;
1. Oluşturulacak listeye göre ön hizmet bürosunda, bu büronun çalışma ilkelerine göre günlük nöbet tutar;
2. Görevlendirildiği işi 1136 sayılı Avukatlık Yasasına, ilgili yönetmeliklere, TBB Meslek Kurallarına uygun olarak yerine getirir;
3. Adli Yardım Yönetmeliği ve bu Yönergede adı geçen raporları yöntemine uygun olarak düzenleyip eki belgelerle birlikte adli yardım bürosuna verir;
4. Yürütme kurulunun, görevlendirmeyle ilgili isteyeceği bilgi ve belgeleri verir;
5. Adli yardım isteklisinin hizmetin görülebilmesi için gerekli belge, bilgi ile avukatlık ücreti dışındaki zorunlu yargılama giderlerini vermemesi veya vekaletname vermekten kaçınması hallerini adli yardım bürosuna yazılı olarak bildirir;
6. Adli yardım isteklisinin, başvuru sırasındaki beyanlarına aykırılık olduğunun anlaşılması halinde durumu adli yardım bürosuna bildirir.
Ön hizmet bürosu :
MADDE 8 : Ön hizmet bürosu Yönetim Kurulunun belirlediği yer ya da yerlerde kurulur.
Ön hizmet bürosunda adli yardım büro müdürü, liste sırasına göre nöbetçi avukat ve/veya üç stajyer avukat görev yapar. Görev yapacak avukat ve/veya stajyer avukat sayısı yürütme kurulunun teklifi ile ihtiyaç doğrultusunda azaltılıp çoğaltılabilir.
Adli yardım istekleri nöbetçi avukata yöneltilir. Bir davaya konu edilmeyecek veya sürekli takibi zorunlu görülmeyen yardım talepleri nöbetçi avukat varsa onun nezaretinde yoksa stajyer avukatlar tarafından karşılanır. Bu tür başvurular ve verilen hizmetlere ilişkin olarak bir tutanak düzenlenir.
Ön hizmet bürosunda görev alacak avukat ve stajyerlere ilişkin nöbet çizelgesi, Baro ilan panolarında ve web sitesinde duyurulur; ayrıca yönergede belirtilen yazılı iletişim araçlarıyla olarak ilgilisine bildirilir. Adli yardım bürosuna bir hafta önce yazılı olarak adli yardım yürütme kuruluna yönergede belirtilen yazılı iletişim araçlarıyla bildirmek koşuluyla, nöbet gününün listedeki bir başka avukatla değiştirilmesi mümkündür.
Avukatla takibi gerekli görülen yardım istemleri, adli yardım büro müdürüne yönlendirilir ve bu yönergenin 9'ncu maddesi gereği işlem yapılır.
Baronun Kamu Kurum ve Kuruluşları ile yapacağı protokoller kapsamında ön hizmet bürolarının oluşturularak nöbet tutulması hallerinde; görevlendirmeler Baro tarafından tariflenerek ilan edilmiş eğitimleri tamamlayan avukatlardan oluşan listeden kayıt tarihi ve puan sırasına göre yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ADLİ YARDIM HİZMETİ
Adli yardım başvurusu :
MADDE 9 : Adli yardım başvurusu, İzmir Büyükşehir Belediye merkez ilçe sınırları içinde 'ön hizmet bürosu'na, ilçelerde 'adli yardım temsilcisi'ne yapılır. Başvurularda, istem sahibinden Türkiye Barolar Birliğinin internet sitesinde yayımlanan Ek-1’de yer alan adli yardım başvuru formu, Ek-2’de yer alan imzalı taahhütname, Ek-4 aydınlatma metni ile açık rıza beyanı alınır. Ek-3’de yer alan evrakları tamamlaması istenir.
Adli yardım isteklisinin "kendisinin ve ailesinin geçimi bakımından önemli bir zarurete düşmeksizin gereken avukatlık ücretlerini ve diğer yargılama giderlerini karşılayamayacağına" ilişkin değerlendirmeye esas olmak üzere ekli listede belirtili belgeler ile adli yardım başvurusuna konu isteminde 'haklı' olduğuna ilişkin belge örnekleri başvuru dilekçesine eklenir.
Başvuru sırasında; "adli yardım isteminin kabulü durumunda; işin sonunda maddi bir yarar elde edilmesi halinde avukata ödenenpara ile elde edilecek maddi yararın % 5'ini baroya ödeyeceğine; adli yardım isteminin haksız olduğunun sonradan anlaşılması halinde, görevlendirilen avukata ödenen ücretin iki katı ve yapılmış masrafları yasal faizleri ile birlikte geri vereceğine" ilişkin yasal taahhütname ile ayrıca düzenlenecek 'başvuru formu' istekliye imzalatılır.
Ek.3’te yer alan evrakı tamamlanan başvurular esas defterine sıra numarası, tarih ve saat olarak işlenir; başvuru sahibine sıra numarası verilir. Evrakı tamamlanmayan başvurular bir ay bekletilir, bu süre sonunda tamamlanmayan evrak hakkında işlem yapılmaz. Sosyal hizmet kaynaklı, gecikmenin hak kaybına yol açacağı anlaşılan hallerde veya hukuki ve fiili imkansızlık nedeniyle evrak tamamlamanın mümkün olmadığı hallerde, başvuru sırasında aranan evrakın tamamlanması beklenmeksizin Yürütme Kurulunun kararı ile adli yardım hizmeti verilebilir.
Baro yönetim kurulu, gerekli belgelere e-Devlet üzerinden ulaşması hukuken mümkün olmayan başvuruculardan istenecek belgeler konusunda değişiklik yapabilir.
İvedi Görevlendirmeler
Madde 9/A:
Görevlendirme sürecinin beklenmesi adli yardım isteklisinin hakkının ortadan kalkmasına neden olacak ya da giderilmesi imkânsız zararlar doğuracak nitelikte ise ivedi görevlendirme yapılır.
İvedi görevlendirme yapılması durumunda, görevlendirilen Avukata durum telefon, SMS, faks, vb. iletişim vasıtalarından biri ile bildirilir, ivedi görevlendirme yazısı gereği iş veya işlemlere derhal başlanması istenir, görevlendirme yazısı ayrıca elektronik posta ile iletilir.
Avukatın görev ve sorumluluğu ivedi görevlendirmenin kendisine e-posta veya SMS ile bildirimi ile başlar. Avukat, adli yardım isteklisi ile görevlendirildiği tarihte görüşme yapmak ve 2 gün içinde görevlendirmenin gereklerini ifa etmek zorundadır. İvedi görevlendirmelerde Avukat, işe başladığına dair belgelerini ücret isteği eşliğinde 2 gün içinde büroya sunar.
İvedi görevlendirme yapılan dosya izleyen ilk Adli Yardım Yürütme Kurulu toplantısında gündeme alınarak karara bağlanır. Görevlendirmede avukatların mesleki faaliyet alanlarına ilişkin beyanları ve aldıkları meslek içi eğitimler dikkate alınır.
İvedi görevlendirme sonrasında yapılan incelemesinde istem sahibinin, hukuki ve ekonomik durumuna ilişkin yanıltıcı bilgi verdiği tespit edilir ise, Avukatın ücretten kaynaklı hakları saklı kalmak üzere, görevlendirme derhal geri alınır, taahhütname gereği işlem yapılmak üzere dosya Adli Yardım Kurulu’na sunulur.
Dezavantajlı gruplara yönelik görevlendirmeler ivedi görevlendirmeler kapsamındadır. Çocuk istismarına yönelik taleplerde talepçinin bizzat müracaatı aranmayacağı gibi yoksulluk şartı da aranmaz.6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamındaki istemlerde, kişinin bizzat müracaatı aranmaz. Kişi hakkında aksi durum açıkça anlaşılmıyorsa yoksulluk şartının gerçekleştiği kabul edilir. Talepçinin adli yardım merkezine başvuru yapması halinde veya ihbar üzerine görevlendirme yapılması halinde, fiili durum sebebiyle yönergede yer alan zorunlu belgeleri sağlama imkânı bulunmuyorsa, bu belgeler olmaksızın da atama yapılabilir.
Adli yardım isteminin değerlendirilmesi:
Madde 10 : Esas defterine kaydolan adli yardım istemleri, yürütme kurulunun ilk toplantısında ele alınıp karara bağlanır. Yürütme kurulu Ek.3 de yer alan evraklar üzerinde yapacağı inceleme sonucunda; adli yardım isteklisinin kendisinin ve ailesinin geçimi bakımından önemli bir zarurete düşmeksizin gereken avukatlık ücretleri ile diğer yargılama giderlerini karşılayamayacağı ve adli yardım başvurusuna konu isteminde haklı olduğu sonucuna vardığı takdirde, yönergenin 7. Maddesi gereği eğitim almış avukatlardan oluşturulan listelerden avukat görevlendirilmesine karar verir.
Yürütme kurulu, istem konusunda karar vermeden önce gerekli gördüğü takdirde adli yardım büro müdürünü dinleyebilir ya da üyelerinden birini talep konusunda araştırma yapmakla görevlendirebilir.
Yürütme Kurulu tarafından adli yardım hizmetinin sağlanacağı yer barosunun farklı olduğunun tespit edilmesi halinde, başvuru, büro müdürü tarafından adli yardım hizmetinin sağlanacağı büroya gönderilir.
Yürütme Kurulu tarafından birden fazla işlemi gerektirdiği için aynı anda farklı baroların yetki alanına giren bir başvuru olduğunun tespit halinde, başvurunun ilgili kısmı yetkili barosuna gönderilir.
Adli yardım isteminin kabulü durumunda, avukatlar listesinde sıradaki avukat görevlendirilir ve durum avukat ile başvuru sahibine bildirilir. Başvuru sahibine gönderilecek yazıda istemine ilişkin belgeler ile birlikte 10 gün içerisinde görevli avukata başvurulması ve işin takibi için vekaletname düzenlenmesi, aksi takdirde adli yardım isteminden vazgeçilmiş sayılacağı bildirilir.
Görevlendirme süreci için gereken sürenin, istem sahibinin hakkının ortadan kalkmasına neden olacağı veya giderilmesi imkânsız zararları doğurabileceği anlaşılan başvurular, ivedi görevlendirme olarak kabul edilir. Bu durumda, adli yardım hizmetinin görülmesi için gerekli iş veya işlemler iş bu Yönergenin 9/A maddesinde öngörülen sürelere tabi olmaksızın derhal yerine getirilir.
Adli yardım isteminin reddi kararı kendisine yapılan bildirimden itibaren on gün içinde yazılı veya sözlü olarak baro başkanına başvurabileceği hususu bilgisi ile istem sahibine bildirilir. Baro başkanı yedi gün içinde karar verir ve bu karar kesindir. Süresinde karar verilmediği takdirde talep reddedilmiş sayılır.
Bu Yönerge kapsamında, istem sahibine yapılacak bildirimler başvuru formu ve taahhütnamede kendisi tarafından bildirilen iletişim kanallarından en az biri kullanılmak suretiyle yapılır.
Görevlendirme üzerine yapılacak işlem:
MADDE 11: Görevlendiren avukat, görevlendirme yazısının, işe ve ilgiliye ait belge ve vekaletnamenin, mahkemece adli müzaheret istemi reddedilmiş ise iş için zorunlu masraf avansının kendisine ulaşması ile avukatlık hizmetlerini yerine getirmek yükümlülüğü altına girer.
Görevlendirilen avukatın yükümlülüğü, ivedi görevlendirmeler hariç, istem sahibinin on gün içerisinde hizmetin görülebilmesi için gerekli belge ve bilgiler ile avukatlık ücreti dışındaki zorunlu yargılama giderlerini vermemesi veya vekaletname vermekten kaçınması ile sona erer. Görevlendirilen avukat, bu durumu gecikmeden, kendisini görevlendiren adli yardım bürosuna ya da temsilciliğine bildirmekle yükümlüdür.
Görevlendirilen avukat, işi yapmaktan yasal bir zorunluluk nedeni ile çekilir ise çekilme isteminin kabulü ile listedeki ilk sıraya yerleştirilir. Yasal zorunluluk halleri dışında bir nedenle görevi kabul etmeyen avukat hakkında, bu Yönergenin 19'uncu maddesi gereğince işlem yapılır.
Adli yardım ile görevlendirilen avukat iş sahibi ile irtibat kurar. Görevlendirme yazısının iş sahibine tebliğini izleyen 10 gün içerisinde, iş sahibinin görevlendirilen avukata başvurmaması ya da adli yardım için gereken evrakı tamamlamaması, vekaletname düzenlememesi durumunda, iş sahibi adli yardım isteminden vazgeçmiş sayılır. Bu durumda avukata ücret ödenmez ve listedeki görev şerhi silinerek yeniden görevlendirme yapılır.
Vekaletname noter gideri ile iş sahibinin adli yardım kapsamına alınması isteminin ilgili mahkemesince kabul edilmemesi durumunda dava harç ve masraflarının iş sahibi tarafından karşılanması asıldır; bu giderlerin iş sahibi tarafından karşılanamaması durumunda harç ve masrafın adli yardım fonundan karşılanması Baro Yönetim Kurulu'nun kararına bağlıdır; yönetim kurulunun bu yönde vereceği ret kararına karşı Baro Başkanı nezdinde itiraz edilebilir. Masraf isteminin reddinin iş sahibine bildirilmesinden itibaren on gün içerisinde masrafların iş sahibi tarafından temin edilmemesi durumunda başvurudan vazgeçmiş sayılır. Yargılama giderlerinin fon tarafından karşılanması halinde dava sonunda iade olunacak harç ve yargılama giderleri fona aktarılır.
Görevlendirilen avukat, 1136 sayılı Avukatlık Yasası hükümlerine göre, temyiz ve gerektiğinde karar düzeltme istemleri dahil olmak üzere işi sonuna kadar takip etmekle yükümlüdür; bağlantı ve ilişki bulunsa bile başka dava ve icra takipleri veya benzeri hukuksal işlemler, görev konusu iş kapsamında kabul edilmez.
Görevlendirilen avukat görevlendirildiği tarih itibarıyla her yıl için davanın sürecine ilişkin hazırlayacağı raporla adli yardım bürosunu bilgilendirmekle yükümlüdür. Büronun ya da temsilciliğin raporlarda ve belgelerde mevzuata aykırılık veya ihmal tespit etmesi halinde durum baro yönetim kuruluna sunulur.
Görevlendirilen avukat, görevlendirmenin yapıldığı aşama da dikkate alınarak görevlendirmenin konusuna ve mahiyetine göre; vekaletname örneği, dava dilekçesi, cevap dilekçesi, tevzi formu, ön inceleme tutanağı, tensip tutanağı, duruşma tutanağı, takip talebi ve ödeme emri, sunulan dilekçe ya da talep örneği, karar, harç makbuzu ve sair belgeyi ilgili mahkeme kalemine sunduğunu gösterir onaylı belgeyi Adli Yardım Bürosu'na verdiğinde ücret istemine hak kazanır.
Görevlendirilen avukat, işin her aşamasında, adli yardım bürosunun kendisinden isteyeceği bilgi ve belgeleri vermekle yükümlüdür; sır saklama konusundaki meslek kuralları saklıdır.
Adli yardımın sona ermesi:
MADDE 12 : Adli yardım istemi kapsamındaki işin sonuçlandırılması halinde adli yardım hizmeti sona erer. Bunun dışında aşağıda yazılı hallerde Yürütme Kurulunun kararı ile adli yardım hizmeti sona erer:
1. Başvuru sahibinin isteminin haksız ya da beyan ve belgelerdeki bilgilerin gerçeğe aykırı olduğunun anlaşılması,
2. Başvuru sahibinin haksız davranışı nedeni ile görevli avukatın haklı istifasına yol açması,
3. Başvuru sahibinin adli yardım hizmeti isteminden vazgeçmesi,
4. Başvuru sahibinin adli yardım konusu davasından feragat etmesi ya da aleyhindeki davayı kabul etmesi.
İlamların icrası:
MADDE 13: İşin sonucunda alınan ilamın özelliğine göre icra takibine konu edilmesi gerektiği hallerde, icra takibi işlemi ayrı bir hukuki yardım kabul edilir ve ayrı bir görevlendirme gerektirir. Sadece yargılama giderleri ve vekalet ücretini içeren ilamların tahsili amacıyla açılacak takipler için avukata yeni bir ücret ödenmez. İş sahibinin ya da görevli avukatın yazılı başvurusu üzerine Yürütme Kurulu, adli yardım sonucu alınan ilamın icrası konusunda yeni bir adli yardım kararı alır. Bu durumda aynı avukata görev verilir; ancak olayın özelliği veya görevli avukatın aksi yönde istemi bulunması durumunda Yürütme Kurulu ilamın icrası için listeden başka bir avukatı görevlendirebilir. İlamda gösterilen vekalet ücreti, TBB Adli Yardım Yönetmeliğin 8/f bendinde “Yardımdan yararlanan ilgili lehine ilamda belirlenen harca esas değerin %5’i” belirtilen kesinti dışında davada görevli avukata aittir.
Aynı işle bağlantılı işler:
MADDE 14 : Adli yardımla görevlendirilen avukat, üstlendiği görevle bağlantılı olarak başvuru harcı gerektiren başka dava açma gereği ortaya çıkması halinde durumu bir rapor ile yürütme kuruluna ulaştırır; yürütme kurulu, önerilen işi adli yardım kapsamında değerlendirdiği takdirde, gereğine göre aynı avukatı görevlendirebileceği gibi listeden başka bir avukatı da görevlendirebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÜCRET
Ödenecek ücret:
MADDE 15 : Adli yardımla görevlendirilen avukata, görevlendirmeye konu iş için T.B.B. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde gösterilen maktu ücret, (katma değer vergisi hariç brüt ücret) peşin olarak ödenir. Ödenen maktu ücret, dava sonunda hükmedilen değer üzerinden Asgari Ücret Tarifesine göre alınacak kademeli ücretten mahsup edilir.
Aynı işe birden fazla avukat görevlendirilemez. Ancak görevden çekilen avukatın yerine görevlendirilen avukata ayrıca ücret ödenir.
Görevlendirilen avukatın, görevlendirmenin yapıldığı aşama da dikkate alınarak görevlendirmenin konusuna ve mahiyetine göre; yönergenin 11. Maddesinde sayılan ilgili evrakın mahkemesine sunulduğuna ilişkin derkenar taşıyan bir örneğini ve yapılan işlerin özetini içeren raporu adli yardım bürosuna sunmasını müteakip, görevlendirilen avukata ücret ödenmesi konusunda yürütme kurulunun ilk toplantısında karar verilir. Yürütme kurulunda ödenmesine karar verilen avukatlık ücreti, ödenek durumu da nazara alınarak bekletilmeksizin ilgilisine ödenir.
Yargıtayda, Bölge Adliye Mahkemelerinde veya Bölge İdare Mahkemelerinde görülecek duruşmalı işlerde ayrıca, Ankara'ya veya Bölge Mahkemesinin bulunduğu ile gidiş-geliş ücreti ödenir. Adli yardımdan yararlananın veya vekilinin talebi halinde Ankara veya Bölge Mahkemesinin bulunduğu il barosundan görevlendirilecek avukat aracılığı ile duruşma takip edilebilir. Ödenecek yol ücreti, 400 kilometreden daha yakın (400 kilometre dâhil) mesafeler için otobüs veya birinci sınıf tren bileti; 400 kilometreden daha uzun mesafeler için ekonomi sınıfı uçak, otobüs veya birinci sınıf tren bileti ile kullanılan ulaşım aracının kalkış ve varış istasyonları ile ev, işyeri veya hizmetin verileceği kurum arasındaki transfer için yapılan mutat giderlerini kapsar. Avukatın özel aracı ile seyahat etmesi gibi durumlarda ödenecek ücret mutat ulaşım araçlarına göre belirlenir. Tüm masraflar belgeye dayandırılır. Belgesiz ödeme yapılamaz.
Adli yardım ön hizmet bürosunda avukata görevlendirme yapılması halinde avukata nöbet tuttuğu günün tamamı için Baro Yönetim Kurulu’nun takdir ettiği ücret, katma değer vergisi hariç brüt ücret olarak ödenir.
Yönergenin 8. Maddesinin son hükmüne göre diğer Kamu Kurum ve Kuruluşları ile imzalanan protokoller kapsamında yapılan görevlendirmelerde ilgili ücretlendirme Baro Yönetim Kurulunun kararı ile görevlendirilen avukata gerçekleştirilir.
Başvuru sahibinin isteminin haksız, beyan ve belgelerdeki bilgilerin gerçeğe aykırı olduğunun anlaşılması, adli yardım hizmetinden vazgeçmesi ve görevli avukatın istifasına sebebiyet vermesi halinde avukata ödenen ücret geri alınmaz.
Adli yardım konusu iş sonucunda alınan ilamda öngörülen avukatlık ücreti, görevli avukata aittir; TBB Adli Yardım Yönetmeliği'nin 8/f hükmü saklıdır.
Ayrı başvuru harcı ya da iddianame düzenlenmesini gerektirmeyen işler, ayrı ücret ödenmeksizin aynı avukat tarafından yürütülür.
Yürütme kurulunun ücret konusunda vereceği kararlara, on gün içinde baro başkanı nezdinde itiraz edilir; baro başkanının vereceği karar kesindir.
MADDE 16: Adli Yardım Bürosunun Gelirleri
Adli yardım bürosunun gelirleri şunlardır:
a) Türkiye Barolar Birliğinden baroya gönderilecek adli yardım ödeneği,
b) Kamu ve özel kurum ve kuruluşlarından, il veya belediye bütçelerinden baroya yapılan yardımlar,
c) Bu amaçla yapılan her türlü bağışlar,
d) Adli yardım görevlerinden çekilen ve haklı neden olmaksızın hizmeti sonuçlandırmayan avukatlardan geri alınan ücretler,
e) Yönetmeliğin 5/A maddesinde düzenlenen taahhütname gereği ilgiliden alınan paralar,
f) Yardımdan yararlanan ilgili lehine ilamda belirlenen harca esas değerin %5’i.
MADDE 17: Adli Yardım Bürosunun Giderleri
Adli yardım bürosunun giderleri şunlardır:
a) Adli yardımla görevlendirilecek avukatlara ödenecek ücretler ve zorunlu yol giderleri, gerektiğinde vekaletname, çeviri masrafları dava harç ve masrafları,
b) Büroda görevlendirilecek avukat ve personelin ücretleri,
c) Büro donanımı, kırtasiye, kira ve diğer giderler.
Adli yardım paraları, münhasıran adli yardım hizmetlerinde kullanılır ve baro bütçesinin ayrı bölümlerinde gösterilir. Bu bölümden kalan gelir fazlası, bir sonraki yılın aynı faslına aktarılır.
Yasak haller:
MADDE 18 : Görevli avukat, adli yardım isteminde bulunan ile başvuru konuları ile ilgili ayrı bir vekalet ücreti anlaşması yapamaz. Ne isim altında olursa olsun, zorunlu yargılama ve takip giderleri dışında adli yardım isteklisinden bir bedel alamaz. Adli yardım isteklisinden alınacak masraf avansları ile sarflara ilişkin belge düzenlenir ve bir örneği ilgilisine imzası ile teslim edilir. İş bu maddeye aykırılık halinde avukata adli yardım ücreti ödenmez. Ödenen adli yardım ücreti varsa avukattan yasal faizi ile iade alınır.
Ücretin ilgiliden tahsili:
MADDE 19 : Adli yardım konusu işin sonunda istem sahibinin maddi bir yarar elde etmesi durumunda, nafaka alacakları hariç olmak üzere adli yardım görevi nedeniyle avukata ödenen para ile adli yardımdan yararlanan ilgili lehine ilamda belirlenen harca esas değerin % 5'i Adli Yardım Bürosuna ödenir. Avukattan da ilamda gösterilen vekalet ücretinin % 10'u alınır. İlamın icrasında görevli avukat, tahsilat durumunda bu kesintileri öncelikle yapmak ve Büro'ya teslim etmekle yükümlüdür.
Adli yardım isteğinin 'haksız' ya da adli yardım isteklisinin evrakının gerçeğe aykırı olduğunun daha sonra anlaşılması durumunda, görevlendirilen avukata ödenen ücretin iki katı ile büro bütçesinden verilen masraf avansları yasal faiziyle adli yardım isteklisinden tahsil edilir.
Adli yardım isteklisinin bu ödemeleri yapmaktan kaçınması halinde, yürütme kurulunun kararı ile ilgili aleyhinde yasal takibe geçilir. Bu iş için 'adli yardım ön hizmet bürosu görev listesi' esas alınarak görevlendirilecek avukata, Asgari Ücret Tarifesi'nin ikinci kısım ikinci bölümünde belirlenen ücret ödenir. Bu gibi görevlendirmeler, ön hizmet bürosundaki nöbet görevine engel değildir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
DENETİM
Görevlendirilen Avukatın Raporlaması ve Denetimi:
MADDE 20 : Adli yardım bürosu ve temsilcilikleri, görevlendirilen avukatın hizmeti yerine getirmesi ile ilgili aşamaları izler. Avukat, işin hangi aşamasında olursa olsun, kendisinden istenen bilgi ve belgeleri vermek zorundadır.
Dava ya da davaya cevap dilekçesinin ilgili mahkemesine sunulması ve görevlendirmeyi izleyen ilk duruşmaya girilmesini müteakip avukat, görevlendirme ile ilgili gelişmeleri bir rapor halinde adli yardım bürosuna / temsilcisine sunar. Hizmetin sonunda da, bu konudaki raporunu ve hizmetin sona erdiğini gösterir belgeleri adli yardım bürosuna ya da temsilcisine iletir. Görevlendirilen avukat görevlendirildiği tarih itibarıyla her yıl için davanın sürecine ilişkin hazırlayacağı raporla adli yardım bürosunu bilgilendirmekle yükümlüdür.
Yürütme kurulu, adli yardım görevlendirmeleri ile ilgili gerek duyduğu inceleme ve denetimleri yapmakla görevli ve yetkilidir. Görevli avukatın, görevini gereği gibi ya da hiç yerine getirmemesi, görevini haklı sebep olmaksızın yarıda bırakması gibi hallerde; avukat, aldığı ücretin iki katını baroya ödemekle yükümlüdür.
Görevlendirilen avukat, bu işi yapmaktan haklı bir neden olmaksızın çekinmek isterse, görevin kendisine bildirildiği tarihten itibaren on beş gün içinde, o işin tarifede belirlenen ücretini baroya ödeyerek görevden çekilebilir.
Görevli Avukatlar listesinden çıkarılma:
MADDE 21: Aşağıda yazılı hallerde, yürütme kurulunun önerisi ile görevli avukatın görev listelerinden silinmesine Baro Yönetim Kurulunca karar verilebilir :
1. Ön hizmet bürosundaki nöbette bulunulmaması;
2. Yasal çekilme zorunluluğu bulunmaksızın adli yardım görevinin kabul edilmemesi ya da alınan görevin tamamlanmaması;
3. Adli yardım isteklisi ile başvuru konularına yönelik ayrı bir vekalet ücreti anlaşması yapıldığının ya da zorunlu yargılama ve takip giderleri dışında avans alındığının anlaşılması;
4. Yönetmelik ve bu yönerge kapsamında öngörülen raporların düzenlenip büroya teslim edilmemesi;
5. Verilen yazılı önele rağmen istenilen belge ve bilgilerin büroya teslim edilmemesi;
6. Adli yardım isteminin haksız ya da adli yardım isteklisinin verdiği belgelerin gerçeğe aykırı olduğunun sonradan anlaşılmasına rağmen durumun adli yardım bürosuna bildirilmemesi;
7. Adli yardım görevi sırasında Avukatlık Yasası ve Avukatlık Meslek Kurallarına aykırılık nedeniyle disiplin cezası verilmesi;
8. İş bu yönergenin 18. Maddesine aykırı davranılması;
9. Görevlendirilen avukatın, görevlendirildiği işi yapmaktan haklı bir neden olmaksızın, görevin kendisine bildirildiği tarihten itibaren on beş gün içinde, o işin tarifede belirlenen ücretini baroya ödeyerek görevden çekilmesi
Yukarıdaki hallerin ortaya çıkması durumunda yürütme kurulu, önce ilgili avukattan yazılı açıklama ister ve gerekli gördüğü hallerde bir üyesini raportör olarak görevlendirir. Yapılacak inceleme sonucunda oluşacak görüş ve avukatın yazılı açıklaması Baro Yönetim Kuruluna bildirilir. Fiilin disiplin hukuku yönünden değerlendirilmesi Yönetim Kurulunun takdirindedir.
Avukatlar listesinden silinmeye ilişkin Yönetim Kurulu kararları kesindir.
Listeden silinmeyi gerektiren adli yardım görevi nedeniyle avukata ödenmiş bulunan ücret, yasal faizi ile geri alınır. Adli yardım görevinin kabul edilmemesi sebebiyle listeden silme halinde, avukatın tarifede belirlenen ücreti baroya ödememesi halinde, Asgari Ücret Tarifesi'nde öngörülen ücreti ilgili avukattan tahsil edilir.
Listeden silinen avukatın yeniden listeye yazılması, yürütme kurulunun görüşü alınarak Yönetim Kurulu kararı ile mümkündür.
Adli Yardım Bürolarının Denetimi
MADDE 22: Baro yönetim kurulu, adli yardım bürosu ve temsilciliklerinin çalışmalarını her zaman denetleyebilir. Baro denetçileri ayrıca mali açıdan adli yardım bürosu ve temsilciliklerini de kapsayan çalışmalarını, Ocak ve Temmuz aylarında olmak üzere altı ayda bir düzenleyeceği raporla, baro yönetim kuruluna bildirir.
ALTINCI BÖLÜM
Yürürlük :
MADDE 23: Bu yönerge, İzmir Barosu Yönetim Kurulu'nun 02.01.2025 tarihli toplantısında ... sayılı kararıyla kabul edilmiş olup, Baro resmi web sitesinde yayımı suretiyle yürürlüğe girer, SMS ile levhaya kayıtlı avukatlara duyurulur.
İlgili mevzuat :
MADDE 24 : T.B.B. Adli Yardım Yönetmeliği'nin, İzmir Barosunda uygulanmasına ilişkin düzenlemeleri içeren bu yönergede hüküm bulunmayan durumlarda, anılan Yönetmelik ve Avukatlık Yasası hükümleri uygulanır.
EK 1- ADLİ YARDIM BAŞVURU FORMU
EK 2- TAAHHÜTNAME
EK 3- BAŞVURU FORMUNA EKLENECEK BELGELER
EK 4- ADLİ YARDIM HİZMETİ AYDINLATMA METNİ